Hoạt động xuất khẩu trái cây Việt Nam đang ngày càng bớt lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc - một thị trường hiện đặt ra nhiều yêu cầu khắt khe với hàng nhập khẩu, trừ chuyện tăng giá. Tỷ trọng xuất khẩu rau quả Việt Nam vào các thị trường có tiếng là khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản đang gia tăng dần. Đây là nỗ lực của doanh nghiệp bên cạnh sự trợ lực từ các hiệp định thương mại tự do (FTA).

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, xuất khẩu mặt hàng rau quả của Việt Nam trong tháng 1-2021 đã tăng trưởng trở lại, sau khi giảm liên tiếp kể từ tháng 9-2020. Thị trường xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam cũng đã có sự dịch chuyển rõ nét trong tháng 1-2021, giảm dần sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Tỷ trọng xuất khẩu vào Trung Quốc giảm 

Theo đó, thời điểm trước Tết Nguyên đán, Trung Quốc đẩy mạnh nhập khẩu hàng rau quả để phục vụ nhu cầu tiêu thụ tăng cao tại thị trường nội địa. Vì vậy, trị giá xuất khẩu hàng rau quả của Việt Nam tới thị trường Trung Quốc trong tháng 1-2021 đạt hơn 182,9 triệu đô la Mỹ, tăng 24,4% so với tháng 12-2020 và tăng 5,4% so với tháng 1-2020.

Tuy nhiên, tỷ trọng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc đã giảm xuống còn 59,1%, từ mức 61,7% trong tháng 1-2020. Trong khi đó, tỷ trọng xuất khẩu sang các thị trường khác, như Thái Lan, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đài Loan… tăng. Cụ thể, tỷ trọng xuất khẩu trái cây Việt Nam sang các thị trường như Hoa Kỳ tăng từ 3,9% lên 4,3%, Thái Lan từ 5% lên 5,2%, thị trường Đài Loan từ 1,3% lên 2,9%...

Chuối Việt Nam đang được đánh giá là có nhiều tiềm năng đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường EU, giảm tỷ trọng xuất khẩu vào Trung Quốc. Ảnh: Nam Bình.

Tăng trưởng ở thị trường khó tính

Việt Nam hiện là thị trường cung cấp chuối lớn thứ 3 cho Trung Quốc. Chỉ tính riêng 8 tháng đầu năm 2020, trị giá nhập khẩu chuối từ Việt Nam đạt 95 triệu đô la Mỹ, tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm 2019. Chuối là một trong những trái cây của Việt Nam lâu nay chỉ xuất sang thị trường Trung Quốc, bên cạnh các sản phẩm khác như dưa hấu, thanh long ruột đỏ…

Bước sang năm 2021, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã cho biết đang chuyển sang trồng và sản xuất loại trái cây này theo các tiêu chuẩn, phù hợp với các yêu cầu của một số thị trường khó tính khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU)… Tính tới cuối tháng 1-2021, Việt Nam là thị trường cung cấp mặt hàng chuối (mã HS 0803) lớn thứ 55 cho EU.